МЕР ИЛЫШ ДА ЙӰЛА

Сыктывкарыште йылме ден тӱвырам аралыме йодышым нӧлталыныт

27-30 сентябрьыште Коми Республикын рӱдолаштыже, Сыктывкарыште, Российысе финн-угор калык-влакын VI погынышт эрта. Марий Эл гыч тушко 18 еҥан делегаций каен. 

РФ АФУН-ын погыныштыжо Саранскын мэрже Петр Тултаевым Российыште илыше финн-угор калык-влакын ассоцийацийыштын председательжылан адак сайленыт (вес претендент лийын огыл). Тудо финн-угор йылме-влакым, марий, мордва, карел, ижор, молымат арален кодымаште, шарымаште тыршаш тӱҥалеш манын палемден. Тидлан нине йылмылам интернетышке утларак пуртыман, электрон мутерым, клавиатурым ямдылыман.  Тудын мутшо почеш, регионлаште телевидений ден радиошто национальный передаче-влак шукырак лийшаш улыт. Тидыже йылмым арален кодымаште кугу полышым пуышаш.

Национальность-влак паша шотышто федеральный агентствым вуйлатыше Игорь Баринов финн-угор калыкын поянлыкше ынже йом, а умбакыжат илыже манын, ты пашашке самырык тукымым ушаш темлен. Санденак регионлаште кушто финн-угор тематике уло, тыгай проектлан оксам ойырыман, кушто финн-угор тематике уло. Мутлан, интернетыште турлӧ этноакцийым эртараш келшен толеш, вет лач интервот дене ӱдыр-рвезе-шамыч ятыр пайдаланат. Тыгак этномодо, этносемат йылмым, тӱвырам аралымаште полша.

Россий президентын администрацийжым вуйлатышын алмаштышыже Магомедсалам Магомедов Российыште Совет Ушем жапыште, варажат тӱп да изи чотан калыкын ик йылмыжымат йомдарыме огыл манын каласен. А тӱнямбалне тиде проблеме чотак шижалтеш. Тыгак Магомедовын палемдымыж почеш, национальность-влак коклаште кыл шотышто Советын июльышто эртыше заседанийже  деч вара РФ президентын национальный йылме-влакым шке кумылын туныктымо шотышто кӱштымыжым шукташлан РФ Образований да науко министерстве методике темлымаш-шамычым ямдыла манын каласен.

Заседанийыште Татарстанысе школлаште йылме-влакым туныктымо дене кылдалтше йодышым тарватыме ыле. Ача-ава-влак руш йылме урок-влакын шагатыштым кугемдыме, а татар йылмым туныктымым иземдыме нерген мутым луктыныт. Тунам Российын президентше «Айдемылан шочмо огыл йылмым ӧкымеш туныкташ огеш лий, тыгодымак руш йылмым туныктымо кӱкшытымат иземдыман огыл. Руш йылме — Российыште илыше калык-влак коклаште кылым ыштыше негыз, сандене тудым нимо дене вашталташ огеш лий. Тыгодым вес йылме-влакым обязательный семын туныктыман огыл» манын пелемден.

Августышо В.Путин регионысо кучем-влаклан руш йылмым туныктымым вияҥдаш, тыгодым национальный йылмым, национальный республикласе кугыжаныш йылмым шке кумылын тунеммымат шотыш налаш кӱштен. Ты пашам Российын генпрокуратуржо терга. Шочмо йылмым «шке кумылын» туныктымо шотышто Татарстан ден Башкортостанын калыкше тореш. Лишыл жапыште РФ Образований да науко министерствын методике темлымашыжым чыла регионышко колтат. Нине документ-влак Россий президентын кӱштымашыжым рашемдаш полшат.

Л.ШАБДАРОВА.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий