КУЛЬТУР ДА ИСКУССТВО

 «Шочмо йылмем моткоч йӧратем»

Тачысе лаштыкнан унаже — Курыкмарий район Церкансолан чолга ӱдыржӧ  Ирина КОЧЕТКОВА. Тудым шке кундемыштыже, вузышто пырля тунемше  йолташыже-влак Микрякова фамилийже дене палат, молан манаш гын шке жапыштыже ӱдыр МарГУ-што тунеммыж годым вузын чапшым тӱрлӧ конкурсышто арален, университетын ансамбльлашкыже коштын.  Кызыт Ирина Москва область Реутов оласе школышто англичан йылмым нылымше ий туныкта.

— Ирина, туныктышо семын могай кӱкшытыш шуынат?

—  Мутат уке, самырык туныктышылан тӱҥалтыште, поснак кугу олаш  пашам ышташ толмеке неле лийын. Ятыр гана шинчавӱдым йоктараш логалын, но кызыт тунемшем-шамыч мыйым колыштыт, коклаштына ваш умылымаш, пагалымаш озалана. Эсогыл ик классный шагатым курыкмарий йылмем, калыкемын вургемже дене палдарымылан ойыренам. Москва кундемысе икшыве-влаклан моткоч келшен. Тыгак кызыт марий огыл икшыве-шамычлан курыкмарий учебникым ямдылымаште тыршем.

— Тиде шонымаш кушеч лектын?

— Тыгай учебник курыкмарий йылмышанчыште але савыкталтын огыл. Тудо ты йылмым тунемаш шонышо-влаклан пайдале лиеш. Тӱрлӧ фестивальыште шочмо йылме, тӱвырана дене палдарыме  годым вес калык гыч лекше-шамыч тыгай книгам мый дечем чӱчкыдын йодыныт. Садлан Максим Рябчиков дене ты учебникым ямдылаш тӱҥалынна. Максим утларакше текстым компьютер дене пога, сӱрет-влакым келыштара, мый моло пашам шуктем. Сомылжо але ятыр. Ончыкыжым курыкмарий йылме шотышто туныктышо-шамыч дене каҥашаш, нунын дене скайп гоч мутланаш, упражненийым, заданий-влакым кузерак келыштарыме нерген мутланаш шонена. Тыгай пашам кугу опытан педагог деч посна ямдылаш огеш лий. Кунам книга ош тӱням ужеш, каласаш неле, вет тидлан кугу шийвундо кӱлеш. Но чакнаш ом шоно, иктаж конкурсыш ушнен, грантым сеҥен налме тӱҥалме пашанам мучашлаш полша манын ӱшанена.

— Пытартыш жапыште сылнымутланат шӱмаҥынат, коеш…

Почеламутым тений январьыште возаш тӱҥалынам. Февральыште Болдинош самырык писатель ден поэт-влакын слетышкышт миенам. Тушто отборочный турым эртенам. Ончыч рушла гына серенам гын, Ардыште лийше Марий самырык тукым слёт деч вара марлат возаш шӱмаҥынам. Валерий Михайлов дене пырля 10 почеламут наре пырля шочыктенна. 

— Марий Эл деч ӧрдыжтӧ илет гынат, шочмо калыкет нерген от мондо. Москвасе Марий Эл землячествын чолга еҥже улат…

— Чынжымак шочмо йылмем моткоч йӧратем. Тудын дене мутланаш нигуштат ом вожыл. Москваштат марий-влакын эртарыме мероприятийышкышт чӱчкыдын ушнем. Теве Лианозово паркыште тений Пеледыш пайремыште вӱдышӧ лийынам.

— Мер илышыш ушнымаш тыланет мом пуа?

— 2013 ийыште Волжский район Сотнур школышто, тыгак тений Курыкмарий район Церкысола кундемыште эртыше  слётлаште лийынам. Тыгай шотан мероприятий мылам гына огыл, а пӱтынь марий  самырык тукымлан шочмо йылмыжым, тӱвыражым йӧраташ, арален кодаш утларак полша.  Тыгак слёт тӱрлӧ инициативный группо-влаклан шочаш шӱкалтышым пуа. Мутлан, Курыкмарий районышто  самырык-влакын  «МИГ» ушемышт лач слет деч вара икмыняр ий ончыч шочын. Тушко коштшо ӱдыр-рвезе-влак «Кравец» форумым эртарат. Сандене Марий самырык тукымын слётшо молодёжьлан кушкаш, вияҥаш кугу йӧным ышта манын каласаш лиеш.

Университетыште «Мурсем», Пеледыш» ансамбльлаш коштынам, Онар ден Пампалче» конкурсышто усталыкем ончыктенам. Кызытат мурымаш, куштымаш деч посна илен ом керт. Кажне ийын Москва областьыште эртаралтше «Российысе йылме-влак» фестивальыште курыкмарий мурылам йоҥгалтарем.

— Ачат школышто физкультурым туныкта, шке кундемыштыже палыме тренер. Тугеже тыйынат спортышто иктаж сеҥымашет уло?

— Ачам тале спортсмен, сандене мыламат спорт дене кылым кучыде огеш лий. Утларакше волейбол, баскетбол келша, тыгак куржталаш йӧратем. Школышто тунеммем годым спортышто сеҥымаш-влак лийыныт, кызытше таҥасымашлашке ушнаш жапем уке.

— Ончыкылыкетым могайым ужнет?

Эн ончыч шочмо кундемышкем пӧртылнем. Мӧҥгӧ деч тораште илымем ок шу, содыки шочмо велыште ласкарак: родо-тукым, лишыл еҥ воктенак улыт, полыш кидыштым кеч-кунам шуялтат. Тыгаяк чолга, илышлан куанен илыше, йоча-влакым йӧратыше, сай шинчымашым пуышо туныктышо лийын коднем.

Лидия ШАБДАРОВА.

М.Скобелевын фотожо.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий