МАРИЙ ТӰНЯ

Тӱрлӧ тӱс дене волгалте Пеледыш пайрем

Пеледыш пайрем – марий калыкын ик эн йӧратыме пайремже. Тудлан 100 ий ончыч  туныктышо, драматург Александр Фёдорович Конаков тӱҥалтышым ыштен. 1920 ий 27 майыште Шернурышто икымше гана Йошкар Пеледыш пайрем эртен. Кумда элна мучко коронавирус инфекций шарлымылан кӧра, молгунамсе семын тений Пеледыш пайрем шошо ага мучашлалтмеке огыл, а 1 октябрьыште Чарла Кремльыште гӱжлыш. Тушко марий-влакын тӱшкан илыме тӱрлӧ регионла гыч да республикнан чыла  гаяк районжо гыч участник, усталык коллектив-влак погыненыт. Кажныже шке кундемысе мотор марий вургемже дене ойыртемалтын, торашке волгалтын.

Пеледыш пайремыш чумыргышо-влакым эн ончычак марий онаеҥ-влак саламлышт. Тиддеч вара Марий Эл правительстве председательын икымше алмаштышыже Михаил Васютин,  Федераций Советын тӱнямбал паша шотышто комитетшын председательже Константин Косачёв, Федераций Советын обороно да лӱдыкшыдымылык шотышто комитетшын икымше алмаштышыже Сергей Мартынов, Россий президент пеленысе калык-влак паша шотышто советшын йыжыҥъеҥже, Российысе марий-влакын федерал калыкле тӱвыра паша шотышто советым вуйлатыше, Марий Элын Кугыжаныш Погынжын депутатше  Лариса Яковлева, республикын тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министрже Константин Иванов, республикын ял озанлык да кочкыш сату шотышто министржын пашажым жаплан шуктышо Андрей Кондратенко саламлышт.

Варажым культур министр К.Иванов тӱвыра, сымыктыш, науко да образований аланыште тыршен пашам ыштыше да мер пашаште чолгалыкым ончыктышо  икмыняр еҥлан Тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министерствын ямдылыме «Калык верч тыршымаш» медальжым кучыктыш.    

Йырваш кумылым нӧлтышӧ муро, сылне сем йоҥгалтыч! Тӧтыретпучым пуалтыме, шӱвырым оҥарыме, тӱмырым пералтыме, гармоньым шоктымо йӱкеш тавалтыде шагалын чытышт! А кузе лывыла пӧрдыч чечен ӱдыр-влак!

Пайрем кечын кидмастар-влакын пашаштым онченат кумыл нӧлталте.  Выставкыште шийын-шӧртньын волгалтше марий аршаш, ӱштӧ, ожнысо семын вынерыш шотлен тӱрлымӧ тӱран вургем, вӱдуам тодын, пум пӱчкеден ыштыме  сурт коклаште кучылташ йӧршӧ тӱрлӧ арвер да шуко-шуко молымат ужаш лиеш. Кажныжын чон йодмо пашажым тыршен ыштымыже шижалте. А тидыже, мутат уке, марий калыкнан акрет годсек пашам йӧратымыжым да кугезе йӱлам пагалымыжым, аклымыжым ончыкта.

Пайрем жапыште онлайн режимыште эртаралтше тӱрлӧ конкурсышто сеҥыше-влакым саламлышт.

«Кудо» конкурсыш чылаже 20 йодмаш пурен.

I вер – «Шуар кундем» фольклор ансамбль (Советский район); 

II вер – Роҥго тӱвыра пӧрт пеленысе усталык коллектив (Советский район);

III  вер – «Шайра кундем» фольклор ансамбль ден Сотнур тӱвыра пӧрт (Волжский район).

 

«Мастар кид» конкурсыш республикына гыч веле огыл, Пошкырт кундем, Свердловск область да Моско гыч 28 кидмастар шке пашажым ончаш да аклаш луктын.

I вер – Светлана Попова (Параньга район);

II вер – Тамара Костина (Свердловск область);

III  вер – Алексей Калинин (Волжский район)

 

«Шокталте гармонетым» конкурсыш 45 участник ушнен. Нуно Пошкырт кундем, Санкт-Петербург ола да республикнан тӱрлӧ районжо гыч лийыныт.

(Солист-влак коклаште)

I вер – Геннадий Андреев (Марий Турек район);

II вер –  Леонид Ермаков (Советский район);

III  вер –  Алексей Горинов (Шернур район).

 

(Ансамбль-влак коклаште)

I вер – «Кумыл» ансамбль (Пошкырт кундем);

II вер –  «Какшан сем» фольклор ансамбль (Оршанке район);

III  вер – «Тымык кас» ансамбль (Кужэҥер район).

 

«Эх, марий вате» конкурсыш 26 ӱдырамаш ушнен.

I вер – Маргарита Милютина (Шернур район);

II вер – Надежда Корнева (Советский район), Зинаида Петрова (Волжский район);

III  вер – Маргарита Тойшева (Йошкар-Ола), Светлана Васильева (Параньга район).

 

Йомартле Пеледыш пайрем сай шӱлыш дене эртыш. Юмылан тау, шыже игечыжат кумылым нӧлтышӧ ыле, чевер кечыйолын куанже изижынат, кугужынат кумылжым кӱшкӧ нӧлтале. 

 

Алевтина БАЙКОВА

М.Скобелевын фотожо 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий