Ветеран ушемыште
«Самырык тукым верч чон коржеш…»
Кужэҥер районысо Салтакъял селаште Ветеран ушем шукертак пашам ышта. Таче тудым Лидия Федотовна Соколова вуйлата.
– Верысе «Память Ильича» колзозын фермыштыже 20 ий сӧснам онченам, тыгодымак ревизионный комиссийын председательже лийынам. Вара озанлыкнам «Салтакъяльский», «Лесной» манын, у семын лӱмдышт. Мыйымат секретарьлан кусарышт. Тиде должностьышто 10 ий ыштышым. Ик кечын озанлыкна кассир деч посна кодо. Вуйлатыше шуко ыш шоно, ты пашам мыланем кучыктен пуыш. Тыге 2000 ий марте, шуко шочшан ава семын пенсийыш лекмешкем, кассирлан ыштышым. Чылаже 33 ий паша стажым погышым. Пел курым – кугу ийгот огыл: вият эше уло, жапат сита, сандене верысе Ветеран ушемыш кошташ тӱҥальым. Тушто тӱрлӧ мероприятийым ямдылаш да эртарен колташ полшенам. А 2002 ийыште мыйым ушем председательлан сайлышт, – Ветеран ушемыш толмо жапшым порын шарналтыш Лидия Федотовна.
Мом ышта Ветеран ушем? Тудын улмыжат, пашажат шергакан да кӱлешан. Ушем кундемысе илалше чыла еҥым шке тӱткышыштыжӧ куча: ийготшым, тазалыкшым, социальный положенийжым. Иктажлан паша дене полшаш кӱлеш, юбилярын шочмо кечыже лишемеш – Ветеран ушем шке вийжылан ок ӱшане гын, администраций вуйлатыше Николай Александрович Курочкин деке лектеш. Пырляште ик ойыш шуаш куштылгырак.
– Пытартыш жапыште Ветеран ушемын заседанийышкыже утыжым чӱчкыдын огына погыно. Шкенан «Ал ӱжара» ансамбльна уло. Иктаж пайремлан концертым шындаш кӱлеш гын, клубыш чумыргена: художественный номерым ойырен налына, вургемым ямдылена. Южгунам чылт у номерым шындена, тудым тӱҥалтыш гыч мучаш марте шкеак шонена. Мураш-кушташ, тыгак мурымым-куштымым ончаш, мыскарам колташ да колышташ моткоч йӧратена. Ик-кок ий ончыч концерт дене вес кундемлашкат коштынна, кызыт транспорт шотышто нелырак лийын, шкежат изишак йолагайыш каенна, очыни… – воштылеш Лидия Федотовна. – Илалше-влакын кечыштым ий еда эртарена. Тидланже амалкалче Ахмет Асиев «Кальян» кафештыже верым ойыра, яра сийла. Шкежат тушко костенеч деч посна огына мий. «Нам года – не беда» мероприятийыш эсогыл район администраций гыч толыт, мемнам пеш шокшын саламлат, шуко сайым тыланат, тӱрлӧ йодышнам лончылаш полшат. Вуйлатыше-влакын илалше-шамыч деке толын-коштмыштым сайлан шотлем, вет мемнан кокла гыч шукыштлан тӱткыш ок сите. Ик ӱстелтӧрыш пырля шинчын, ваш мутланымат чоным луштара, а муро, куштымаш нерген гын ойлыманат огыл!
Таче ветеран-шамычым мо тургыжландара да куандара? Мутат уке, илыш!
– Кевытыште да монь погынена да икте-весылан чон коржмынам ойлена. Эре окса ок сите… Самырык-влак шотышто моткоч колянена. Шкенан дене оксан паша укеат, шукынжо вес кундемыш, утларакше Ямало-Ненецкий автономный округыш коштыт. Пеш торашке да кужу жаплан каеныт, ала таза улыт, ала черланен возыныт, ала кочкыныт, ала шужен коштыт манын, авашт ден пелашышт кечын тургыжланат. Мый нуным моткоч умылем, шкемынат эргым-влак тора кундемлаште ятыр жап пашам ыштен коштыч, – Лидия Федотовнан логараҥышкыже комыля кӱзыш, шинчавӱдшӧ чырге йоген лекте. – Пенсий оксаланат ӱшан утыжым уке. Эмым от нал гын, эше тыгыде рожлам петыркалаш сита. А черланет гын, пенсийын утларак ужашыже тазалыкым пеҥгыдемдаш кая.
Таче ялысе илалше еҥ тӱҥ шотышто унала толшо шочшыжлан, уныкажлан, атыланыше сурткайыкше ден вольыкшылан, пакчагӧргыжлан куанен ила.
– Шкетын кодынам, пелашем ныл ий ончыч илыш гыч кайыш. Мыйын вич йочам, латик уныкам улыт. Юмылан тау, ойгырен шинчаш жапем уке. Йошкар-Оласе технологический колледжыште тунемше уныкам кажне каныш кечылан толеш, пеш шуко сурт сомылым ыштен кода, изи уныкамымат чӱчкыдын ончаш кондат. Казам, шорыкым, чывым теле гоч ашнем, изиш шокшырак лиймек, бройлер чывым, лудым, комбым налам. Кӱжгырак улам да тарванылаш нелырак, йолем коршта гынат, пакчагӧргышкат чыла шындаш тыршем. Селаштына йол ӱмбалне шогылтшо чыла пенсионер тыге ила, вес семынже огешат лий, – манеш чатка озавате, шотан ава да поро кова Лидия Соколова.
Кудывечыште, шулдыржым лоп-лоп пералтен, агытан яндар йӱкын муралтыш, чыве кыдетлаш тӱҥале, казавача магыралтыш. Палисадникыш киса толын шинче да веселан муралтыш. Пыл кокла гыч чевер кече лекте, мландым куанен ончале. Шокшо да ласка лие. Лидия Федотовна дене мутланен шинчыме годымат чонлан тыгакак шокшо да ласка ыле. Тек тыгай ӱдырамаш-влак кужун илат, шоналтышым тунам да, порын чеверласен, корныш тарванышым.
М.ИВАНОВА.
Снимкыште: Кужэнер районысо Салтакъял селаште Ветеран ушемым вуйлатыше Л.Соколова.
Авторын фотожо.
