ЭКОНОМИКЕ

Эм веле огыл, тазалык памаш


Еш ферме ден еш кевыт-влак улыт гын, молан еш аптеке лийшаш огыл? Тыге але вес семын шоналтен «Тазалык памаш» ООО-м негызлымыж годым Ю.А.Ахтямов, но ты чырым тӧрлаш вийже шутен. Да тидлан тудо эн ончычак Татарстаныште шочыктен куштышо Кукмарий район Курыкўмбал ялжылан да вара Марий Элыште эрелан лишылыш савырныше Шернур кундемжылан таушта.

Вич ияшак тудо ава деч посна тулыкеш кодын. Йӧра, родо-тукымжо йол ўмбаке шогалтен, шинчымашым налашыже полшен. Озаҥысе мединститутын фармацевтике факультетыштыже провизорлан тунем лекмыж деч ончыч Марий Элын рўдолашкыже толын коштын, да пеш келшен. Тышкак пашаш колташ йодын. Шернурысо 8-ше номеран аптекыш вуйлатышын алмаштышыжлан каяш темленыт. 1984 ийыште тудо ты пашаш ушнен, а кок ий гыч вуйлатышылан шогалтеныт, да чырык курым наре тыште тыршен.

Тынар жапыште Юрий Абдрахманович, мутат уке, кугу опытым поген. Мом-гынат уым, шке пашам тўҥалаш шонен пыштен – 2008 ийыште Шернур посёлкысо Володарский уремыште аптеке пунктым почын. Лачак тушто ме вашлийна.

— Тўҥалтыште пашам кок ий шкетын ыштенам. Вара пелашемат, Октябрина Шамраевна, ушныш. Эрге-влак Андрей ден Алексей мыйын тунемме вузыштак (кызыт тудо медуниверситет маналтеш) 2010 ден 2012 ийлаште поче-поче провизорлан тунем лектыч – мыйын корнымак тошкышт, манаш лиеш. Коктынат нигуш ӧрдыжкӧ ышт кай, а мӧҥгӧ пӧртылын, пашаш ушнышт. Тыгай вий лиймеке, еш бизнесым шарен колташ шонымаш шочо – 2015 ийыште кокымшо, ынде Мария Натунич уремыште, посёлко покшелне, ямде эм аптекым почна. Тыгаяк кок пачашаным. Тиде кок аптекыште ме чумыр пашам нылытын, але еш дене, ыштена. Сандене шагал огыл тыршаш логалеш. Эрге-влак я ик аптекыште, я весыште кече гоч вашталалт ыштат. Кўлмӧ годым мый нуным алмаштем. Авашт, технический образованиян гын, моло пашам шукта. Вет сату толеш – акым палемдылман, арулыкым эскерыман-мушкедыман, кочкаш шолтыман. Еш верчынат утларакше тудлан тургыжланаш перна, — каласыш еш оза.

Вате-марий Ахтямовмытын пырля илымыштлан ынде 32 ий. Коктынат ик ял гычак улыт, ик классыштак тунемыныт, вашла сайын паленыт. Юрий Абдрахманович, вузым тунем пытарымекыже, Октябрина Шамраевнам марлан налын да пеленже Шернур кундемыш конден. Тыште нуно шкенышт гаяк ушан-шотан кок эргым ончен куштеныт, изинек марий йылмылан шўмаҥденыт, марий классыште туныктеныт. Аптекыш пурымо годым марий еҥ дене эргышт марлак кутыраш тыршат. «Тазалык памаш» аптекылаште марий шўлыш озалана, манашат лиеш. Акат шулдырак. Тидлан кӧра еҥ-влак тышке кумылын толыт, эсогыл – пошкудо Кужэҥер, Параньга, Марий Турек районла гычат.

— Рынке да конкуренций условийыште акым эскерыде ок лий. Паша виктемнак тыгай: эмым вес вере шулдо ак дене ужалат гын, мемнан дене эшеат шулдырак лиеш. Тыгодым качестве нергенат огына мондо — аралыме условийым да жапым тўткын экерена. Вес семынже лийынат ок керт, вет мемнам чўчкыдын тергат, — нимыняр ӧпкелыде ешарыш Ю.А.Ахтямов.

Калыкын тазалыкше верч тыршыше-влак эмым темлыме дене гына огыт серлаге, спорт дене шуаралтме шотыштат примерым ончыктен шогат. Еш оза, ойлымыж почеш, ынде 40 ий наре, школышто тунеммыж годсек, куржталеш. Таҥасымашлаштат сеҥышыш лектын. Икымше разрядын нормыжым темен, спорт мастерыш кандидатлан изиш шуктен огыл. Кызытат кажне эрдене Шернур йыр 9 километрым куржын эрта. Ныл шагатат пелыште кынелеш да куд шагатланак пашаште лияш тырша. Ыштышаш эре уло, манеш. Шуматкечын монча деч ончыч утларакат – 15 километрым – куржеш.

Эргыже-влакымат куржталаш изинек шўмаҥден. Кугуракше, Андрей, икымше разрядын нормыжым шуктен гын, изиракше, Алексей, — спорт мастерыш кандидатыным. Нуно кызытат спорт дене пеҥгыде кылым кучат. Тений шым пелемарафонышто куржшаш улыт. Озаҥ олаште Алексей май тўҥалтыште ик тыгай таҥасымаште кумшо верым налын. Лишыл жапыште адакат стартыш лектыт. Теве тыгак ача нуным пашалан веле огыл, спортланат кумылаҥден сеҥен.

«Куржаш, чымаш, чошаш» — возымо еш озан спорт майкыштыже. Тыгак маналтеш тудын ик мурыжат. Да-да, эше шкеак мурым воза. Мурыж дене калык ончыко сценыш лектеш… футболко ден кроссовкым чиен. Мутат уке, эре огыл, а ты мурым йоҥгалтарымыж годым. Вич ий ончыч пел курымаш лўмгечыжлан ямдылалтме жапыште мурым возаш кумылаҥын. Икымше мурыжо «Тау тыланда!» маналтын. Илышым пуышо аважлан да ончен куштышо родо-тукымжылан пӧлеклалтын. Тымарте лучко мурым шочыктен, тушечын латиктыже «Марий Эл» радиошто йоҥген. Мутат уке, лўмлӧ композитор Валерий Кульшетов ден мутмастар Геннадий Сабанцев-Оярын полшымышт деч посна огыл нуно калык ончыко лекме марте шуыныт. Сандене нуныланат тудо таушта.

— 32 ий Шернурышто илем. Мыланем пеҥгыдын йол ўмбаке шогалаш полшышо ты кундемлан, тысе калыклан тауштен, тений апрельыште Шернур тўвыра пӧртыштӧ усталык касым эртарышым. Творчествыштем полшышо сем ден мутмастар, палыме мурызо-влакым тушко ўжым, шкежат икмыняр муремым, тидын шотыштак «Шергакан Шернуремым», йоҥгалтарышым. Но мый илыш корныш лукшо пошкудо республикысе шочмо Кукмарий кундемымат ом мондо. Тудын ончылно порысем шуктен, туштат шукерте огыл тыгаяк усталык касым эртарышым. Тидын дене мом ойлынем? Мом ыштыме, кушко шумо, чылажат шочмо калыкемын полшымыж дене да шкенан тыршыме дене. Лачак тидым ме шке пашана да усталыкна дене чапландарена, — иктешлен пеҥгыдемдыш «Тазалык памашын» озаже Ю.А.Ахтямов.

Юрий Исаков.

Снимкылаште: вате-марий Ахтямовмыт; Володарский уремысе аптеке да Алексей эргышт; Мария Натунич уремысе аптеке да Андрей эргышт.

Авторын фотожо.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий