ПӰСӦ ЙОДЫШ

Верым темлыме. Келшымым веле вучат

Эртыше 2019 ий мучаште Волжский районысо Карай почто кыл пӧлкан омсашкыже кугу кӧгӧным сакеныт.  

Почтылан петырналташ амалжат лийын: ик велым – тудым коҥгаш олтен ырыктыман, вес велым – тувраш гыч йӱр ма лум вӱд витен пура, кумшо велым – периодический изданий деч посна эше тӱрлӧ канцеляр ма озанлык але кочкыш сатум (а тудыжо воктенысе кевытыште могай шонет, тугай уло!) ужалыме дене нормым шуктыман. Тидым да шке тӱҥ пашам шуктымылан элыштына палемдыме эн изи пашадар гына тӱлалтын.  

Чыла пашам, мутат уке, почто начальник шкежак шуктен. Тылеч посна пужлышо коҥгам, шӱтлышӧ туврашым шке кӱшешыже олмыктен, а пум почтальон-влак дене пырля ямдылен. Но ик кечын, йӱштӧ пӧртыштӧ шикшын шинчыше коҥгам, тыгак йӱр вӱд дене вошт витыше туврашым ончен, чытышыже пытен да паша гыч каен. Марий Эл УФПС-ын Волжский почтамтшын йодмыж почеш, Волжский районысо Калыклан паша верым ситарыме рӱдер Карай почто кыл пӧлкаште начальникын должностьышкыжо вакансий почылтмо нерген уверым вигак пуэн. Тудо почтамтын интернет-сайтыштыжат кеча. Туштыжо у пашаеҥым туныкташ ямде улмо нергенат ойлалтеш. Туге гынат начальник тачат уке, сандене почтым жаплан петырыме.  

– Почто начальникын должностьшым мыняр еҥлан темленна гын, чыланат, паша шуко, а пашадар изи манын, тореш лийыныт, – вакансий дене кылдалтше йодышым рашемдыш Волжский район администрацийым вуйлатышын алмаштышыже, администрацийын аппаратшым вуйлатыше Эльвира Муравьёва.

Начальникын паша гыч кайымыжлан кӧра Карай почто гыч чыла: компьютерым, документым, сатум да тулеч молым – кораҥденыт. Пӧрт ялт пуста кодын. Тудын ала-кунам пашам ыштымыжым кызыт кудывечыште верланыше куэ пу артана веле ушештара. Но кок почтальон Елена Кудрявцева ден Светлана Кожаева ончычсо семынак 0,7 ставкыште тыршат. Иктыже Олыкъялыште, Эҥерӱмбалне, Йывансолаште, Чапчыкыште, Курыкӱмбалне илыше калыклан почтым нумалеш, весыже – Карай ялысе шым уремыш. Нуно Волжск почтамт гыч арняш кум гана почтым кондышо машинам йӱштӧ зданийыштак вучат, туштак кушко мыняр газет ден корреспонденцийым наҥгайышашым лончылат да, омсашке сурам сакен,  сумкаштым ваче гоч сакен, корнышко лектыт.

– Мыйже почтым Карайыште веле пуэдем гын, Елена Васильевналан палынак шуко кошташ логалеш. Шкат ужыда, кушто Чапчык,  а кушто Олыкъял верланеныт… – йолташыжым чаманен мане Светлана Ивановна.

–  Россий президент Владимир Путин тораште верланыше яллашке почтым кондыштарыше почтальон-влаклан велосипедым пуымо нерген ойлен ыле. Мыят тудым Волжск почтамтыште йодын ончышым, но туштыжо «тыланда не положено» веле маньыч. Вара мыняр километр коклам ошкыл эртымем шагомер дене висаш кӱлмӧ нерген мутым луктыч, но сай шӱкалтыш тачат уке, – кочын шыргыжале  Е.Кудрявцева. – Но мый велосипед шотышто тынаре ом коляне. Чонем икте почеш вес йодыш тургыжландара: Карайыште почто кыл пӧлкам арален кодат але уке? Мемнам паша гыч огыт утыктаре гын? Почтым петырат, мемнам паша гыч колтат гын, Олыкъял, Чапчык , Йывансола, Курыкӱмбал гай торарак ялласе пенсионер-влак газет ден журналым кузе лудыт, коммунал услугылан кузе тӱлат, Социальный вияҥмаш министерствын ойырымо полышыж дене кузе пайдаланат? Адакше вашке периодический изданий-влаклан возалтме кампаний тӱҥалеш, а мемнан ончычсо гай абонементнат уке… Конешне, калык деч оксам поген, йӧратыме газет ден журналыштлан подпискым Шарача почто кыл пӧлкаште ыштыктен кертына. Но трук мемнам паша гыч колтат, да почтым нумалшыжат огеш лий… Руш манмыла, ответственностьым шке ӱмбак налаш лӱдмашан.

Почтальон-влакын мутышт почеш, Карай кундемысе калык шагал огыл газет ден журналым налеш. Почтым огыт поч гын, подписчик-влак эшеат ешаралтыт, вет тудын пашам ыштымыж годым шуко еҥже келшыше изданийым оксала налын. Мутышт почеш, тидыже подписке кампаний жапыште газет ден журналлан возалташлан иканаште шуко оксам луктын пыштыме деч йӧнанрак лийын.

– Почтын пашам ыштымыж годым яллашке шагал огыл изданийым ужалаш нумалыштынам. Марий радио да телевидений дене кыл начареммылан кӧра шочмо йылме дене савыкталтше газет ден журналым поснак илалше-влак шӱм вургыжын вученыт да йӧратен лудыныт. Почтым петырымылан кӧра тыгай йӧн пытен, да калык чон ден ушым пойдарыше «кочкышыж» деч посна кодын. Ынде нине еҥ газетым оксала огыл, а подпискым ыштен налме нерген ойлат, – палемдыш Елена Васильевна.

Почтым петырымылан кӧра Карай кундемысе калык газет ден журналым веле огыл, тыгак посылкым налме, илыме-коммунал услугылан тӱлымӧ шотышто нелылыкыш логалын. Поснак  – илалше-влак, вет нунын кокла гыч шукынжо интернет дене кылым огыт кучо, сандене онлайн-тӱлымаш йӧнын чынжымак йӧнан улмыж нерген огыт пале.  

– «Марий Эл» газетым кочам ден ковамат, ачам ден авамат налыныт да пеш йӧратен лудыныт. Шкежат «Марий Эллан» веле огыл, тыгак «Сурт-пече», «Волжские вести» газет-влаклан да «Тысяча советов» журналлан возалтынам. «Пенсионер» ден «Семейный газетым» Пӧтъялыш пашаш але сомыл дене коштшо-влак деч мойн почто гыч оксала налын кондаш йодам, – каласкала Эҥерӱмбал ялыште илыше пенсионер Любовь Гордеевна Сергеева, уло илышыжым туныктымо пашалан пӧлеклыше ӱдырамаш (снимкыште). – Кызыт Карай почтын услугыжым тӱҥ шотышто Шарача почто пуа, но тушко кошташ моткоч йӧндымӧ: мутлан, мыланна Эҥерӱмбал ял гыч Карай марте кум километр наре кутышым йолын лекташ, вара остановкышто Корамас – Волжск автобусым вучен шогаш, Шарача остановкышто волен кодмеке, адакат Волжск –Шарача автобусым вучаш да мӧҥгешла чылт тыгакак пӧртылаш логалеш. Илалше еҥже йолжо корштымылан кӧра тыге коштын ок керт! Газет ден журнал-влаклан 2020 ийын кокымшо пелыжлан подпискым ыштыме шотышто кызытак тургыжланем: мо да кузе лиеш? Печатный изданий деч посна кодмо огеш шу ыле… Эре шонем, почто начальникын должностьышкыжо толшо уке гын, пашадаржым кӱзыкташ огеш лий мо? Келшыше специалист уке гын, иктаж еҥым туныкташ огеш лий мо? Кундемыштына тунем кертше еҥ уке мо? Ӧрам веле. Но Карай почтым арален кодаш кӱлешак. Ялыштына ФАП-мат, йочасадымат, клубымат, тӱҥалтыш школымат петырышт… Почтыжымат петырат гын, илыманат огыл. Арам огыл вет самырык-влак ял гыч олашке илаш куснат…

Волжский почтамтым вуйлатыше С.Павловын, Йошкар-Ола тӱҥ почтамтын директоржын алмаштышыже Е.Архиповын  мутышт почеш, тора яллаш коштшо почтальон-влаклан пуйто мобильный кассе терминалым пуымо, но почтыш коштын кертдыме-шамыч девайслан огыт ӱшане да услугылан тӱлаш кӱлмӧ годым тудын дене огыт пайдалане.

– Ой, уке, нимом пуэн огытыл! Эсогыл темлен огытыл! – вуйлатыше-влакын мутыштым шӧрыш почтальон Е.Кудрявцева.  

 Почтамтым вуйлатыше-влак дене ялысе почто кыл пӧлка, почтальон-шамычын пашашт нерген мутланымем годым теве мом шижым: тыглай пашаеҥ ден начальстве коклаште – пеш кугу поргем. Рашемденрак каласаш гын, нуно ик йылме дене огыт кутыро, пуйто ик сомылым огыт шукто, да пашаштышт пуйто нимогай ситыдымаш уке. А тыгайже уло гын, тудым тӧрлаташ нимогай чарак уке – телефоным нал да кӱлешан номерыш йыҥгырте веле… Но тиде чылт тыге огыл! Адакше вуйлатыше-влакын журналист дене мутланаш кумылан огыл улмыштым, тыгодымак ала-мом шылташ тӧчымыштым але мучаш марте каласен шуктыдымыштым шижым…  

– Карай кундемысе калык почто кыл пӧлкам арален кодымо шотышто идалык тӱҥалтыш гычак ойла. Меат, район администрацият тидын верч улына. Кызытсе почтын йӧндымӧ пӧртыштӧ верланымыжым умылен, Марий Элын Федеральный почто службыжын виктемжым вуйлатыше Андрей Виногоровлан пӧлкалан Карай тӱвыра пӧртыштӧ посна омсан кумдыкым чылт яра ойырымо нерген серышым колтышна. Тиде арнян виктемын специалистше-влак почтылан темлыме верым ончаш толшаш улыт ыле, но у коронавирус инфекций шарлыме деч каникулым увертарымылан кӧра кызытеш визымше апрель деч вара вашлияш кутырен келшышна. Такшым, почтылан темлыме вер уда огыл. Тудо Памар-Кокласола автокорно, школ, кевыт, ФАП воктенак. Конешне, изиш олмыкташ кӱлеш, но тиде паша кугу роскотым огеш йод,– мане Пӧтъял ял шотан илем администрацийым вуйлатыше Геннадий Анатольевич Романов. – Почтамтым вуйлатыше-влакын мутышт почеш, лишыл жапыште организацийын формыжым акционер обществе гыч паян акционер обществыш кусарат. Тидын дене келшышын, шуко мо сай велыш вашталтшаш, ты шотыштак почто начальникын пашадарже палынак кугемшаш, маныт.

Шукерте огыл Марий Элым вуйлатыше Александр Евстифеев «Российын почтыжо» АО-н Юл макрорегионжын директоржо Александр Вакуленко дене вашлийын. Кугу уна регионым умбакыжат инвестироватлыме, пашам адресный манме программе дене шуктымо нерген ойлен         . «Адресный программым пеҥгыдемдыме. Транш пурымеке, почто кыл пӧлка-влакым олмыкташ тӱҥалына», – палемден тудо.

Тыгеже, начальниклан пашам ышташ келшыше еҥ лектеш гын, Карай почтын ончыкылыкшо улыс! Статьям «илена – ужына» манын кошартынем ыле, но уке! Карай кундемыште илыше калык, шотым муаш неле манын, киддам ида лупшал, почтым почмо верч пеҥгыдын шогыза, а начальникым шке кокла гычак шогалтыза. Тӱткынрак ончалза, тудыжо ала пошкудо пӧртыштак ила?

М. ИВАНОВА

Авторын фотожо

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий