Таче кечылан Советский районысо Алексеевский посёлкышто верланыше «Сарвар-ОФ» ООО-н чылаже ныл кевытше уло: «Татьяна», «Тридцатый» (Алексеевский посёлкыштак), «Берёзка» (Оршанке район Марково селаште), «Эконом» (Шнаран селаште). Пашаче ешын генеральный директоржо Татьяна Васильева верысе калыкын йодмыжым эреак шукташ тырша да тудлан ик эн сай да кӱлешан сатум темла.
Таҥ тошкалын, ик ой дене
– Предприниматель еҥ-влакын кумылыштым ончылгоч ужын да шижын моштышаш, – ойла Татьяна Викторовна. – А мыланем калык дене пашам ышташ моткоч келша.
Шкеже тудо Н.Крупская лӱмеш пединститутын физико-математический факультетшым тунем пытарымеке, марлан лекмеке, Советский районысо Солнечный кыдалаш школышто туныктышылан тыршен.
– Кок ий гыч Алексеевский посёлкыш илаш толынна. Тудо жаплан ачам Виктор Аубакирович Сарваров, шочынжо Пошкырт кундем Калтаса районысо Качмаш ялыште, бизнес пашам тӱҥалын ыле. Ондак сатум уремыште ужаленна, икмыняр жап гыч мыйын лӱмеш «Татьяна» кевытым почын. Туныктышо профессий мыланем моткоч келша. Кунамже йокрокланемат… Но ачамлан полшаш тӱҥалмеке, «Айда, тыят тӱҥал» манмекыже, Шнаран селаште индивидуальный предприниматель семын «Эконом» кевытым почынам. Икмыняр жап гыч ачам ик фирмыш ушнаш темлен, мый келшенам. Тудо вуйлатен, а мый бухгалтер лийынам. Тиде пашалан шке семын тунемаш логалын: интернетысе материалым кучылтынам, моло предприниматель дене мутланенам, йодыштынам. «Сарвар-ОФ» фирме 2012 ийыште шочын. Тунамлан мемнан чылаже кум кевыт лийын: «Татьяна», «Эконом», «Тридцатый». Кум ий наре эртымеке, эше иктым, «Берёзкам», Оршанке районысо Марково селаште почынна. Кевыт директорлан шӱжарем ышта. Варажым ачам сулен налме канышыш каен, олмешыже мыйым коден, – каласыш вуйлатыше.
Виктор Аубакировичын тӱҥалме пашажым Татьяна Викторовна пелашыже Евгений Михайлович дене пырля, таҥ тошкалын, ик ой дене ӱшанлын умбакыже шуя. Вате-марий 15 ий пырля илат, ӱдырым ончен куштат. Тыгодым шке верч гына огыл шонат, калыкым жаплен илат да спонсор семын полышым чӱчкыдынак пуат, санденак пагалымашым, чынжымак, суленыт.
А чон савырен Марий Элыш
«Сарвар-ОФ» фирмылан негызым пыштыше Виктор Сарваров Алексеевский посёлкыш 1988 ийыште илаш толын. Молан лач тышке? Школ деч вара тудо Кушнаренково ялозанлык техникумым тунем лектын, вара шочмо колхозыштыжо комсомол организацийын секретарьже лийын, армий деч варат тиде пашамак шуен, а варажым рвезым пӱрымаш Марий кундемыш конден. Тыште, Марий кугыжаныш университетыште, зооинженерлан тунемын. Чолга самырык еҥым партий райком комсомол райкомын организаций шотышто пӧлкажым вуйлаташ темлен. Кум ий ыштымеке, Сарваровым уэш шке колхозышкыжо парторганизацийын секретарьжылан колтеныт. Тудо пашамат ыштен, шинчымашымат поген. Университет деч вара шке кундемыштыже кок ий тыршымеке…
– … ала-можо тышке савырен, ала Марий Элже тынар келшен да – 1988 ийыште Алексеевский посёлкыш илаш толмо. Тунам тысе госплемзаводлан лачак зоотехник-селеционер кӱлын, – чон почын каласкала Виктор Аубакирович. – Тыге мый тудын пытымешкыже ыштенам. А вара кушко каяш? Пашам Озаҥыштат кычалынам. Шонен-шонен, «Ом керт мо?» манын, 2001 ий апрельыште индивидуальный предприниматель семын пашам тӱҥалынам. Но ындыжым нылымше ий сулен налме канышыште улам. А тӱҥалтышым шарналташ гын… Пешак неле ыле. Кажне кечын огыл гынат, кече коден, «рэкет-шамычет» коштыныт, оксам йодыныт, но йодмыштым шуктен омыл, сандене кум-ныл ийже тыге кучедал илыме. Варажым ӧрдыжкырак кораҥыч, тунам гына куштылгырак лияш тӱҥале. Икымше кок ийыштыже уремыште, палаткыште, сатум ужален шогенна, вара изирак будкым налынна, икмыняр жап гыч тудым кевытыш савыренна. Вич ий эртымеке, йолӱмбаке изиш шогалмеке, кугуракым, а вара молыжым почынна. Ынде теве чыланат пырля пашам ыштена. Ӱдыр-веҥе-влак мом йодыт гын, пелашем дене кертме семын полшена.
«Кажне ырже паша дене толын»
Каласыман, Виктор Аубакирович ден Ангелина Васильевнан пырля илымыштлан тений 23 июльышто 39 ий темеш.
– 23 июль – мемнан ешлан моткоч кугу кече. Лач ты кечын 1981 ийыште ме ешым чумыренна, тыгай числаштак, но тӱрлӧ ийлаште, кок ӱдырнажат марлан лектын. Нунын пиалешышт тыгай эрге-влакым ончен куштымыштлан ача-аваштлан эре тауштем, – уло шӱм-чонжо дене каласыш Морко район Макарсола ялын ӱдыржӧ.
Ангелина Васильевна, шкан келшыше профессийым налмеке, 20 ий самырык тукымлан образованийым да воспитанийым пуымо пашаште тыршен, йоча-влакым марий йылме ден литературлан шӱмаҥден. Калыкыште арам огыл «Име кушко – шӱртӧ тушко» маныт.
– Пелашемын предприниматель лиймекыже, тудлан полшаш сатум ужалышылан ышташ тӱҥальым, – ойла тудо. – Кевытыште кудыт гыч латик шагат йӱд марте шогаш логалын. Кажне ырже паша дене толын, чыла шотыштат шуко вийым пыштыме.
Мом шылташ, кызытат лектышан лияш манын, ондакысе семынак лийжак манын тыршыман. Татьяна Викторовнан ойлымыж почеш, пытартыш жапыште сетевой кевыт-шамычын шукеммыштлан кӧра мыняр-гынат нелылык вашлиялтеш. Туге, жап ик верыште ок шого, ончыко кая да илышым вашталта, шке семынже келыштара. Санденак чылажымат шонен ыштыман, кажне ошкылым шуко гана висыман да кушко конден кертмыжым ончылгоч ужын моштыман. А нелылык деч посна илышыште огеш лий. Садланак икте-весын шонымашыжым колыштын, ик ойыш шуын, ачажын ик эн пуламыр пагытыште тӱҥалме корныжым тудо ынде шке ешыж дене умбакыже шуя.
Г.КОЖЕВНИКОВА
Ю.Исаковын фотожо
