КУЛЬТУР ДА ИСКУССТВО

Тӱрлӧ кундемын семйогынжо «Ший памашыш ушнен

21-23 ноябрьыште республикыштына финн-угор калык-влакын мурыштым мурышо-влакын «Ший памаш» VI фестиваль-конкурсышт эртыш.

Тушко Мордовий, Татарстан, Башкортостан, Удмурт республикла да Марий Элын ятыр районжо гыч мурызо да мурышо коллектив, дуэт-влак ушненыт. Кум кече жапыште чылаже 100 наре участник мастарлыкым ончыктен.

Тений ты фестивальыш ойыртемым пуртымо. Тидын шотышто республикысе калык усталык да тӱвыра ден каныме паша шотышто шанче-методике рӱдерын вокал шотышто специалистше Роза Искакова тыгерак палемдыш:

— Тений солист-влак, кок тӱшкалан шелалтын, мастарлыкым ончыктат: 17 гыч 35  да 35 деч кугурак-влак. Тыгак кок ий ончыч пуртымо вашталтышымат палемдаш лиеш. «У муро» номинацийыште мурын мутшым возышын да семжым келыштарышын пашажым аклат. 

Фестиваль икымше кечын  Параньга районысо тӱвыра да каныме рудерыште почылтын. Тушто участник-влак калыкыште кумдан шарлыше муро-влакым йоҥгалтареныт.

Кокымшо кечын Йошкар-Оласе В.И.Ленин лӱмеш культур полатыште кечывал деч вара участник-влак калык мурым муреныт, а кастене у мурыштым колышташ темленыт. Сценыш лекше-влак кокла гыч южышт районыштышт але иктаж пайрем сценыште веле муреныт, а Йошкар-Оласе кугу сценыш икымше гана лектыныт. Нунын коклаште Татьяна Шакировам (Йошкар-Ола), Анастасия Ивановам (Башкортостан Республик), Виктория Мочаловам (Йошкар-Ола), Евгений Ивановым (Волжский район) палемдаш лиеш. Лӱмышт у семын йоҥгышт гынат, шкеныштым сценыште сайын ончыктышт. 

Фестиваль жапыште муро аланыште кушшо-влаклан финн-угор эстрадым вияҥдыме шотышто пресс-конференций, тыгак Удмурт Республик гыч тӱнямбал, Россий кӱкшытан конкурс-влакын лауреатше, автор-исполнитель, композитор, Завьялово оласе «Центральный» тӱвыра комплексым вуйлатыше  Марина Галичанина усталык лабораторийым эртарен.  

Кумшо кечын В.И.Ленин лӱмеш культур полаштыште «Ший памашын» участникше-влак гала-концертыште калык муро, шлягер да у муро-влакым йоҥгалтарышт. Пошкырт кундем Мишкан район гыч Марсель Салимовым  зал калык шокшын вашлие. Тудо Станислав Шакировын репертуарже гыч «Ош йолгорно» мурым мастарын йоҥгалтарыш. Морко район гыч Валерий Петровын «Серыш», Аделина Герасимова-Батаеван «Шижмаш тул», Казань гыч Вероника Соловьёван «Йӧратет ыле гын», Медведево район гыч Сергей Гайнетдиновын «Аза малтыме муро», Марий самырык театрын пашаеҥже Надежда Пашкинан «Пеледыш лӱман мурызо», Волжский район  гыч Евгений Ивановын «Муралте, йолташем» мурышт калыклан пеш келшыш. Удмурт Республик гыч Татьяна Хохрякова ден Елена Ложкинан дуэтышт (иктыже гармонь дене шоктыш — авт.) удмурт калыкын тӱвыраж дене лишкырак палымым ыштышт. Мордовий гыч Андрей Бачканов ден Анастасия Барабанован дуэтыштат мастарын мурымо дене веле огыл, костюм денат ойыртемалтыч.

Фестивальыште ты гана 12 усталык коллектив таҥасен: «Ошла сем» (Оршанке район), «Юлавий» (Звенигово район), «Мурпеледыш» (Параньга район), «Рвезе кумыл» (Советский район), «Муро сем» (Марий Турек район), «Май» (Килемар район), «Куан памаш» (Морко район) да молат. Кажныже ойырен налме мурышт гоч усталыкыштым почын пуаш тыршышт, поснак Удмурт Республик гыч А.А.Ушаков лӱмеш «Шулдыр ӝыт» ансамбль эстраде аланыште чолган «йолгыжмыжым» палдарыш. Ӱдыр-рвезе-влакын жап дене тӧр ошкылмышт шижалте.

Участник-влакын мастарлыкыштым жюри аклен.

«17 гыч 35 ияш марте солист-влак» номинаций:

I вер — Анастасия Иванова (Башкортостан Республик)

II вер — Аделина Герасимова-Батаева (Йошкар-Ола),

– Марсель Салимов (Пошкырт кундем)

III вер — Татьяна Шакирова (Йошкар-Ола)

– Вероника Соловтёва (Озаҥ ола).

 

«35 ияш да тылеч кугурак-влак» номинаций

I вер — Надежда Пашкина (Йошкар-ола)

II вер — Сергей Гайнетдинов (Медведево район)

III вер – Лариса Ибраева (Килемар район)

Молгунамсе семын участник-влак шке коклаштышт «Признание коллег» номинацийыште сеҥышым палемдат. Ты гана Марсель Салимов тыгай грамот дене палемдалте.

Фестивальын гран-прижым Провой кундем гыч калык коллектив лӱмым нумалше «Юлавий» мурышо ансамбль налын.

— Кидыштына тидым пеҥгыдемдыше кагаз уло гынат, ӱшанымыла ок чуч, — куанжым пайлыш ансамбльым вуйлатыше Людмила Смирнова. — Но сеҥымашке шуаш манын, ме чот тыршенна, шуко ямдылалтынна.

-Артист-влак конкурслан ямдылалтыныт, но куштылго корно дене каеныт: шукышт самодеятельный композитор-влакын мурыштым ойырен налыныт. Тидын дене конкурсант-влак кертмыштым, вий-куатыштым, йӱк моторлыкшым, ончыктен огыт керт. «Калык муро» номинацийыштат ятырынже такмакым муреныт. Тидын гоч йӱкын кугытшым (диапазонжым) ончыкташ огеш лий. Конкурсант-влакын сценылык вургемыштат келшыше лийшаш. Нуно йолчием гыч тӱҥалын, ӱп мучаш марте шотыш кондышаш улыт,  — палемдыш жюри еҥ, Марий Элын сулло артистше, радиожурналист Раисия Данилова. — Шкенан республикыште палыме мурызо-влакын ятырлан куштмышт куандара. Мутлан, Надежда Пашкинам, Лилия Матвеевам куанен колыштым. Пошкырт кундем гыч Марсель Салимоват  пеш чот керте. Татар рвезылан марий муро келша, кумылжым тарвата витне. Мутат уке, марий буква-влакым сайын ойлаш тунемман.

 

«Ший памаш» фестиваль-конкурсын эртаралтмыже моткоч кӱлешан. Тудо самырык-влаклан сценыш лекташ, сем тӱняш икымше ошкылым ышташ да родо-тукым кылым пеҥгыдемдаш полша. Но ончыкыжым мурызо да мурышо коллектив-влаклан фестиваль-конкурсыш профессионал композитор ден поэт-влакын произведенийыштым лукташ тыршыман. Сценыш лекме деч ончыч кажне участниклан мастарлыкым нӧлтыман, шинчымашым пойдарыман. Вет лач тыге эстраде алан сай, качестван муро дене пойдаралтеш да калыкын йӧратымашыжым сулаш тӱҥалеш.

 

 

А.БАЙКОВА

И.Речкинын фотожо

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий