Екатерина Сергеевна Михайлова — Марий Турекысе В.П.Мосолов лӱмеш краеведений тоштерын научный пашаеҥже. Ты сомылым кумшо ий веле шукта. А такшым специальностьшо дене тудо – немыч да француз йылме-влакым туныктышо. Икмыняр ий ончыч «Единый Россий» партий дене кылдалтше пашамат шуктен, йочасадыште воспитательланат ыштен. Но таче ме чыла тидын нерген огыл, а тале кидмастар улмыж нерген каласкалынена.
Сулен налме канышыш лекмыжлан ныл ият эртен гынат, Екатерина Сергеевнан мӧҥгыштӧ яра гына шинчаш кумылжо уке. Санденак тоштер вуйлатышын тыште пашам ышташ темлымыжым моткоч кугу куан дене вашлийын.
— Тыште мылам моткочак келша. Поснак – ончерым чумыраш, экспонат-влакым вераҥдылаш да эртараш, — палдара ӱдырамаш.
Да тысе пашаеҥ-влакын тыршымышт арамыш огеш кай — тоштерыш тунемше-шамыч веле огыл урок жапыштышт толын каят, тыглай еҥ-шамычат чӱчкыдын пурен лекташ йӧратат. Вет тыште экпонат-влакым ончыкташ луктын шындыме дене гына огыт серлаге, эше декоративно-прикладной творчестве дене мастер-классым шуэн огыл эртарат.
— Мый шкеже иктаж кидпашам ыштен моштем манын, шукерте огыл марте паленат омыл, — нимыняр шылтыде каласыш Е.Михайлова да тидын дене чотак ӧрыктарыш. — Но тыге лектын – школышто немыч йылме предметым кораҥдаш тӱҥальыч. А ставкым кодышт манын, ситыше шагатым погаш кӱлын. Тыге ИКН предметым, труд урокым вӱдаш пуэныт. Трудыштыжо утларакше ургаш туныктыман ыле. Но мемнан ургымо машина лийын огыл, сандене ӱдыр-рвезе-шамычым тӱрлӧ молылан туныктенам. Мутлан, пайрем-влак вашеш открыткым, сӧрастарышым ямдыленна. Тиде вараже шканемат тунар келшен – кидпашам ыштымым чарнен кертын омыл.
Теве кузе. Айдемылан кидмастар лиймешке, пел курым утла илаш да тӱрлӧ вере пашам ышташ кӱлын улмаш. Но кеч-моат пӱралтешак гын, тиде кунам-гынат садак лиеш.
Тӱҥалтыште Екатерина Сергеевна кагаз гыч тидым-тудым келыштарылын. Мутлан, моторрак коробка-шамычымат луктын кудалтен огыл – оҥай «пӧртым-влак» ышташ кучылтын. Вараже нуно «Дом, в котором я живу» конкурсышто диплом денат палемдалтыныт. Эсогыл Москваште ик конкурсышто пашаже-влакым ойыртемалтше семын акленыт!
Но ӱдырамашлан ик эн чот кусудамым ышташ келша. Тиде – ожнысо искусство, тудо Японийыште шочын. Кагаз гыч тӱрлӧ модульым ыштат, вара нуным икте-весышт дене урген але клейым кучылтын ушат. Ожно кусудамым черлым эмлаш шонен ыштеныт, вет япон йылме гыч кусараш гын, «эмлыше шар» лиеш. Адакшым кӧргышкыжӧ чынже денак эмлен кертше кушкыл ден пеледыш-влакым але лышташыштым пыштеныт да черлын кроватьше ӱмбаке сакеныт.
Ойлымыж почеш, тунам ты велне шукынжо кусудама нерген эсогыл колын огытыл улмаш, а тудо интернетыште ужын да ышташат тӱҥалын. Вараже выставкымат эртареныт – пашаже-влак тынар шуко погыненыт. Палдарымыж почеш, 100 наре ыштен.
Такшым кидпашаже-влакым Екатерина Сергеевна кузе да мо гыч гына огеш келыштаре?! Мутлан, шерым кучылтеш. Тӱҥалтыште тудын гыч утларакше пеледыш-влак «шочыныт», вара – «пушеҥге-шамыч». Оригами йӧнланат эҥерта, пенопластымат, пластик кленчамат арам огеш ыште. А тасма гыч «тӱрлымӧ» сӱретше-влак могай мотор улыт?! Шляпан ӱдырамаш ден имньыже-влакат мом шогат! Тидым шкеак ужаш кӱлеш! Но шукыжым пӧлеклыл пытарен. Пытартыш жапыште пӱгыльмым погаш да кучылташ тӱҥалын. Поснак — У ий вашеш.
Мутланен шинчымына жапыштак Екатерина Сергеевна интернетыште вераҥдыме пашаже-влакын фотографийыштым ончыктыш. Нунын кокла гыч икмыняржым ужынак, тыгай иктешлымаш шкежак шочо: кумыл улмо годым кид йымаке мо логалеш, чыла гыч гаяк чапле, оҥай да ойыртемалтше, кумылым савырыше кидпашам ышташ лиеш…
Любовь КАМАЛЕТДИНОВА
