Шочмо олам йӧратыше кажне еҥ лач тыге ойла, очыни. Марий рӱдолаланна 435 ий теме. Шочмо кечыжым кодшо шуматкечын кумдан палемдышна.
Йошкар-Олан кажне лукшо йӱк-йӱан дене темын ыле: ик вере мурен-куштеныт гын, вес вере кидпаша арверым ужалыме ярмиҥга гӱжлен, тӱрлӧ ончер пашам ыштен, вес вере икшыве-влакым модыктеныт, кумылыштым тӱрлӧ семын нӧлтеныт, нылымше вере оласе театр-влакын артистышт шке мастарлыкыштым ончыктеныт… Чыла тӱвыра рӱдер-влак шке программыштым ямдыленыт ыле. Тӱрлӧ творческий коллективым, эстраде артист-влакым сценышт гыч ужаш йӧн лийын. Ола воктенысе военный гарнизон гыч толшо салтак-влак военный технике, вургем, снаряжений дене палдареныт. Эсогыл пайремыш толшо-влакым салтак кочкыш дене сийленыт.
Сий шотыштыжо ойлаш гын, чес деч посна могай пайрем. Мутлан, Патриарший площадыште уремысе кочкыш фестиваль тений кокымшо гана эртен. Йошкар-Оласе 1-ше №-ан кинде завод олан лӱмгечыжлан пӧлек шотеш пеш кугу-у чак- чакым ямдылен гын, «Мари Айс» предприятий — торт семын ыштыме кугу-у мороженыйым. Кажне кумылан еҥ тидыжымат, тудыжымат йӧршеш яра тамлен кертын. Тиде жапыштак Ленин лӱмеш тӱвыра полат ончылно национальный кочкыш кас эртен. Марий, осетин, азербайджан, узбек кочкыш дене национальный мер организаций-влак палдареныт да сийленыт. Каласен кодыман, Йошкар-Олаште таче тӱрлӧ национальностян 265 тӱжем наре еҥ ила. Таклан огыл Благовещений башньыште «Марий Элын поликультурный картше» ончерым почмашым лач ты кечылан келыштареныт ыле.
Йошкар-Олан лӱмжак мом шога? Кушто эше «й» гыч тӱҥалше вес олам муат? Тудо чевер кече тӱсан. Лӱмлӧ сӱретче Иван Ямбердов гын тудым кӱын шушо саскан тӱсыж денат таҥастарыш. Сандалыкысе ик шӱдыр «Yoskar-Ola» лӱмым нумалеш. Тудым 1984 ийыште астрофизик Николай Черных почын. Ныл гана шке лӱмжым вашталтыше оланан историйжат оҥай. Историк Евгений Кузьминын палемдымыж почеш, тӱрлӧ жапыште чылаже 66 воеводо олам вуйлатен. Пытартыш ийлаште налме сынже мемнам веле огыл куандара, йот турист-влакым лӱмын ончаш толаш кумылаҥда. Калыкнат шке олажым йӧрата. Тидыже пайремым торжественно почмашке тӱшкан ошкылмаш гыч шижалте. Шествийыш оласе чыла гаяк пашаче коллектив-влак ушненыт. Кажныже оланан вияҥмашкыже шке надыржым пыштен толеш. Кажне организаций шке колонныжым моторын сылнештараш тыршен. Участникше-влак гын мотор деч мотор костюмым чиеныт ыле. Варжым оласе администраций ты шествий годым ойыртемалтше-влакым посна палемден.
Ленин площадьыште погынышо-влакым олан кечыж дене Марий Эл Кугыжаныш Погын вуйлатыше Юрий Минаков, «Йошкар-Ола» округым вуйлатыше Александр Принцев, мэр Евгений Маслов, тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министр Константин Иванов саламленыт. Министрын ты кечын шкенжынат шочмо кечыже лийын, сандене тудланат пеледыш аршашым кучыктышт. Ола вуйлатыше-влак Йошкар-Олан вияҥмашкыже кугу надырым пыштыше-влакым медаль да туаштымаш дене палемденыт.
Кече мучко пайрем гӱжлен. Никонов площадьыште лӱмлӧ марий, руш, татар эстраде артист-влак кастене куандареныт. Варажым Патриарший площадьыште Российын сулло артистше Денис Майдановын концертше эртен. Мо келшыш: фонограмме почеш огыл мурыш. Калыкын йодмыж почеш эсогыл ты але вес мурымат йоҥгалтарыш. А 10 шагат кастене Изи Кашан эҥер ӱмбаке пайремым мучашлыше тулсавыш шыжалте…
Светлана НОСОВА
М.Скобелевын фотожо
