БИЗНЕС

«Юл эҥер вес велне имылан ушкалым пуат»

Марий Турек районыш командировко дене мийымына годым корно деч изиш ӧрдыжтырак  «Посенур» кевыт шинчалан перныш. Тыглай ончалмаште, пасушто, манаш лиеш. Но тушто ял ден селаште илыше калык мо кӱлешым чыла муын, налын кертеш: чоҥаш кӱлшő материалым, сурт коклаште кучылтшаш ӱзгарым…

Меат тушко пурен лекде ыжна чыте. Порын шыргыжалын, мемнам мотор ӱдырамаш вашлие. Саламлалтын, мо кӱлешым темлыш, кушто муаш, ойыраш лиймым умылтарыш. Людмила Иванова тыште 2013 ий гыч пашам ышта. Чоҥымо материал, электросату, кол кучымо ӱзгар, автозапчасть коклаште шогылтшо тиде ныжыл ӱдырамашым ончалын ӧрынат колтышым. «Тыгай сату нерген пӧръеҥ сайынрак умылтарен пуэн кертеш ыле докан?», – йӱкын шоналтышым.

– Чын, но ялыште илышылан келшыше пашажым муаш неле. Тӱҥалтыште мыланемат йӧсырак ыле. Тыште кӱлешан чыла сатум ужалена, ассортимент, шкат ужыда, шуко да тӱрлӧ. Тӱҥ шотышто кевыт ужалыме материаллан келыштаралтын. Тыгодым универсальный, манаш келшен толеш, – ойла Людмила Сергеевна. – Сандене пашам ышташ тӱҥалме годым южо сатужым кевыт мучко кычал кошташат логалын. Мый колым кучаш келшыше ӱзгаржым изиш путаем ыле. Кеч специалистше чыла пала, но налаш толшылан можо молан келыштаралтын, могай качестван, кушеч – чылажымат умылтараш кӱлешыс. Адакшым йодмо почешат ямдылена. Кеҥежым уремыште чоҥымо материалым, профнастил ден металлым йодыт, а телым – пӧрт кӧргылан келшен толшо сатум. Кевыт кугемеш, сатуат  ешаралтеш.

Тыгак. 2010 ийыште ты кундемыште тошто гаражым, оккӱлыш савырныше машинавечым налынна. Чылажымат шке эрыктенна, чоҥенна, шотыш конденна. Ончыч кевытнажат изи пєлем гай веле ыле. Варажым эркын-эркын кугемдаш тӱҥална. Тыште тетрадь гыч тӱҥалын чоҥымо материал марте налаш лиеш. Профнастил, черепице, металлопрокат да молат улыт. Чыла темлена. Качестве шотыштат ончылно каена. «ГОСТ» дене келшышыже шукырак: Северосталь, Череповец, Казахстан гыч. Мутат уке, тыгайже изиш шергырак. Теве сайдингымат, Российыште могайым ыштен луктыт, мемнан дене тугайым муаш лиеш. Йодмо почешат пашам ыштена. Мӧҥгӧ миен, мо мыняр кӱлешым висена, каласкалена, умылтарена, мыняр теҥгеш шуэш – шотлен луктына. Кутырен келшымеке, палемдыме верыш намиен пуэна. Тидыжым яра ыштена. Нумалшыжат шкенанак уло. Тудыжо водитель дене пырля полшаш кая. Тылеч посна верысе калык производственный цех дене пайдаланен кертеш, – умылтара кевытын ик озаже Х.Г.Хадеев.

Такшым «Посенур» кевытын тӱҥ озаже – Ф.Г.Халиуллин. Фарит Гайнанович тудым родо-тукымжо Харис Гаянович дене коктын почыныт. Тӱҥалтышлан чыла шотыштат неле лийын. Поснак – документым ямдылаш. Кумылет уло гын, чылажымат ышташ лиеш. Ит ӧркане веле.

Тыште тыгак йодмо почеш капкам теҥгылым, печым… ыштат. Кӱлеш гын, окна сергамат келыштарат. Станокшат шкеныштынак. Адакшым шонышо еҥ-влак паша  бригаде дене пайдаланен кертыт. Нунышт, кӱлеш гын, пӧртымат ковыжлен пуат.

– Шукышт сай качестван чоҥымо материалым ӧрдыжкӧ кычалын каят. Коштын савырнат да тышкак пєртылыт. Южышт шулдо материалым кучылтын, ик жап гыч мемнан деч ой-каҥашым йодаш толыт, умылат, вес вере коштын жапым йомдарат, уто шийвундым луктын пыштат, тыштак налыт. «Юл эҥер вес велне имылан ушкалым пуат», маныт калыкыште. Ме, айдеме тыгаяк улына: воктене улшым аклен, тудын дене жапыштыже пайдаланен она мошто. Чаманен каласыман, тидыжым вара иже умылена, – манеш Харис Гаянович.

Тидымат палдарыме шуэш: кевытын пашаеҥже-шамыч верлаште эртаралтше пайремлан, мероприятийлан пӧлекым, оксамат ойырат. Но эн тӱҥжő, мутат уке, кӱлешан сату, чоҥымо материаллан але ӱзгарлан мӱндыркӱ каяш ок кӱл, чылажат лишне, воктенак, «Посенур»  кевытыште налаш лиеш. Качестве шотыштат тыште кӧлан могай кӱлеш – тугайым ойыраш йӧн уло.

Е.Эшкинина.

Снимкылаште: Х.Хадеев – кевытше ончылно; кевытче Л.Иванова; складысе сату.

Ю.Исаковын фотожо.

  

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий