БИЗНЕС

Кевытымат почын, озанлыкымат вуйлатен…

Бизнесыш кажныже тӱрлын толеш. А тудым, Р.Г.Хафизовым, тидлан пужен ыштыме пагытын куктежше таратен. Шуко вере тунам пашам ыштымылан тӱлен огытыл. Тидлан кӧрак армий гыч служитлен толшо рвезе, ик ий наре Марий Турек РТП-ште ыштымеке, шке пашалан пижаш шонен пыштен.

Грузым шупшыкташ тошто КамАЗ-ым, а вара 1996 ийыште предприниматель семын патентым налын. Тидлан, мутат уке, кугу чолгалык кӱлын. Кидге-йолге манме семын пашашке кычкалташ пернен. Но ту жаплан пайдале заказым муаш куштылго лийын огыл.

Сандене Рамиль Габдрахманович торгайыме пашаш куснаш келшен. Кочкыш продукт эре кӱлеш, тудым налде огыт керт, шоналтен. Марий Турек посёлко покшелне 2000 ийыште «Визит» кевытым весе деч налын. А ик ий гыч Хлебниково посёлко гоч эртыше корно воктене петырыме шинчыше «Загляни» кевыт тудым савырен. Вара район рӱдыштак утыш лекше «Кристалл» кевыт келшен шинчын. Тыге кочкыш сатум ужалыше кум кевытын озашкыже савырнен.

Кӧ пала, ала чылажат кевыт паша денак эрта ыле, но тудым, чолга предпринимательым, шочмо Тат-Китне ялыштыже «Красная звезда» колхоз председательлан сайленыт. Мутат уке, шке калыкын йодмыжым шотыш налде кертын огыл. Адакше пелашыжым, Рафира Равиловнам, изин-изин предприниматель пашалан ямдылен шоген. Тудыжо школышто туныктен. Но марийже шуктен огыл гын, яра жапыште да урок деч вара сатулан кудалыштын. Вара школ гычшат йӧршын каен. Санденак Рамиль Габдрахманович ты пашам пелашыжлан ӱшанен, но шкежат полышкален.

— Туге гынат тӱҥ пашам ынде озанлык дене кылдалте. Шым ий тудым (вараже «Ареал» ООО манын лӱмдышна) йол ӱмбаке нӧлталшаш верч тыршыме. Но 2010 ийысе кукшо пагыт пеш кугу эҥгекым ыштыш – парымым тӱлен ыжна керт, да озанлык кугу нелылыкыш логале. Кеч-мо гынат панкрут мартежак шуктымо огыл – колхоз олмеш чоҥышо фирмым, «Кулон» ООО-м, почмо. Вольыкым, ялозанлык техникым (ужашыжым) ужалышна да краным, чоҥаш кӱлшӧ моло техникым нална. Чоҥымо пашалан сертификатымат налаш перныш. Тыштак чоҥышо-влакым чумырышна, да пашалан пижна веле. А курал-ӱдымӧ мланде яра ынже кий манын, «Акашевский» агрохолдингын «Земледелец» филиалжылан пуышна. Шкеже сурткайык фабрикылан оралтым чоҥымашке «Марспецмонтаж» дене пырля субподрядыш ушнышна. 2012-2014 ийлаште Марий Турекыште, Параньгаште (Кугу Пумарий воктене) нӧлтышна. Шкенан районыштыжо комплексын 60 наре процентшым ме ыштышна. У Торъялыште «Пятёрочка» кевытымат чоҥышна… Тыге парыман озанлык парышан чоҥышо фирмыш савырныш, — каласыш тудын учредительже да директоржо Р.Г.Хафизов.

Тыгай ошкылым, озанлыкым чоҥышо фирмыш савырымым, вуйлатышын ойлымыж почеш, чыланжак умылен вашлийын огытыл. Шылталышат лийыныт. Вара «Акашевский» агрохолдингын «Земледелец» филиалжат панкрутыш лектын. Мландым пӧртылташ жап шуын. Адакше ял калыкат тидым йодын. Мынярым пӧртылтен кертме, тений куралме да ӱдымӧ. Тыге чоҥышо фирмылан ынде ялозанлык пашамат шукташ логалеш. Кузе тудо умбакыже ышташ тӱҥалеш, вуйлатыше раш каласен ыш керт, но иктым палемдыш:

— Озанлыкым чоҥышо фирме семын арален кодымым мый йоҥылышлан ом шотло. Уке гын тудо петырналтынат кертеш ыле. Адакше озанлыкым парышаныш савыраш — манаш веле. Теве курал-ӱдымӧ пашаланак мыняр роскотыш пураш логале. Кызытеш ме кредит деч посна ыштена. Пашадарымат жапыштыже тӱлена. Техникымат шке окса денак налына. Лачак чоҥымо бизнес тидлан йӧным пуэн. Сандене ончыкыжат тудо тӱҥ эҥертышна лийын кодеш, шонем.

Юрий Исаков.

Снимкылаште: предприниматель Р.Хафизов; Хлебниково посёлкысо кевыт.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий