26 октябрьыште Национальный художественный галерейыште марий, удмурт, мордва да икмыняр моло калыкын муро ден семже торашке шергылтын. Тушто родо-тукым лудаш…
МАЙАТУЛ
«Илыш-йӱла пӧрт» унала ӱжеш
Кеч-могай калыкын тӱвыражым лишкырак пален налаш сай йӧн – верысе калык дене пырля, ӱстел йыр шинчын, ваш мутланаш, кочкышыштым лудаш…
Пырля погынен каналтена
21 январьыште Мордовий Республик Зубово-Полянский район Покровские Селища селаште Тӱвыра пӧрт почылтын. Тудо «Тӱвыра» национал проект кышкарыште ышталтын. Мероприятийыш лудаш…
Икте-весына деч тунемын вияҥына
Родо-тукым кыл Икте-весына деч тунемын вияҥына 17-18 декабрьыште Мордовий Республикын рӱдолаштыже, Саранскыште, «Россий Федерацийысе финн-угор калык-влак ассоциаций» мер толкынын лудаш…
Шумбрат, финн-угор калык!
18-21 ноябрьыште Саранскыште «Шумбрат, Финно-угрия туристическая!» медиафорум эртен. Участник радамыште самырык радиовӱдышӧ, блогер, мокша ӱдыр Оксана Белкина лийын: – лудаш…
Ик пушегын укшыжо улына
Финн-угор калык-влакын кечышт кышкарыште республик мучко тӱрлӧ мероприятий эртаралтеш. Теве «ВийАр» тӱвыра кокласе кыл ушем» мер организацийын председательже Алёна лудаш…
Онлайн ончер
Ижевскысе Келшымаш пӧртыштӧ «Кыл – живое древо языков» ончер почылтын. Тудо финн-угор калык-влакын кечыштлан пӧлеклалтын. Выставкыште кажне кечын кучылтмо лудаш…
Тӱвыра поянлыкым ончыктеныт
15 октябрьыште Саранскыште «Финн-угор транзит» калык кокласе сымыктыш да усталык фестивальын гала-концертше лийын. Пайремыште шке мастарлыкшым шагал огыл уста лудаш…
«Йӱдвел мардежын семже»
Тыге маналташ тӱҥалеш изи чотан финн-угор да самодий калык-влаклан эртаралтше сымыктыш фестиваль. Ты мероприятийлан лӱмым кычалме конкурс эртыме нерген лудаш…
Мокша ӱдыр Тачысе лаштыкын унаже – Мордовий кундем Атюрьевский район Кишалы села гыч мокша ӱдыр Лилия Байчурина. Тудо Н.П.Огарев лӱмеш Мордва кугыжаныш университетыште шинчымашым пога. Ончыкылык бухгалтер. Лилия дене тений «Кеҥеж сылнымутчо» семинарыште палыме лийынна. – Лилия, ты мероприятийыш кузе логалынат? – Семинар нерген тунемме тӧнежыште лиймем годым пален налынам. Практик пашам аралыме жапыште, телефонем йӱкым пуэн. Пуч вес могырышто Марий Элыш каяш темлымаш йоҥген. Мый тунамак келшенам. Тиде ГТРК Мордовий телеканал гыч пӱтыреныт улмаш. Келге шинчымаш, шерге опыт, у йолташ-влак – чыла тиде поянлыкым «Кеҥеж сылнымутчо» пӧлеклен. Мый тудым ӱмыреш шарнен илаш тӱҥалам. Тидлан организатор да чыла участник-влаклан тауштем. – Вашлиймаште шкендым тале куштышо да чолга актёр семын ончыктенат. Тыгак ме тыйым поэт семын палена. Усталык корнет кушеч тӱҥалын? – Кажне ийын мордва йылме дене олимпиаде эртаралтеш. Тушто шочмо йылмым, литературым да тӱвырам палымым тергат. Тыгак ик ужаш творчествылан ойыралтын. Туштыжо иктаж мастарлыкым ончыктыман. Мый «Мокшень Баярват» мордва ӱдырамаш-влак нерген почеламутым возен онченам. Жюрилан келшен да икымше верым пуэн. Тыге ты аланыште шке моштымем вияҥдаш кумылаҥынам. Кызытат серем. Почеламутем-влак шукыж годым пӱртӱс, шочмо села, илыш йӱла, тӱвыра нерген улыт. – Семинарыште ме шукыж годым марла мутланенна, тылат умылаш неле лийын огыл? – Мӧҥгешла. Шуко мом умылен омыл гынат, колышташ пеш келшен. Ме вет финн-угор улына. Садлан икгайлык шуко. Семинар мучко тидым шекланаш тыршышым. – Тылеч ончыч марий кундемыште лийынат? – Уке. Тиде икымше гана. Мордва-влак пеш поро улына, а марий-влакше эшеат поро улыт улмаш. Тыште пеш ару чонан еҥ-влак илат. Тидыже вигак палдырна. Шинчашкышт ончалмеке кумыл кӱза, ваштареш шыргыжалме шуэш. Молан тыге, умылтарен ом сеҥе. – Мордовийыш миен толаш кумылан лудшына-влаклан могай вич верым ончал савырнаш темлет? – Саранск олаште да пӱтынь республикыште ик эн мотор оралте – Феодор Ушаковын кафедральный соборжо. Тудым кажнылан ужманак. Чон дене каналташ Калыкле драмтеатр келшен толеш. Тушто эрзя ден мокша йылмыла дене спектакль-влакым шындат. Тыгак Саранскыште Степан Эрьзя лӱмеш сӱретлыме усталык ден Иван Воронин лӱмеш Республикысе ушымо (объединённый) краевед тоштерла шке поян коллекцийышт дене чапланат. Калык историйым кумданрак пален налаш шонышо-влаклан ты тӧнежлаш миен толаш темлем. Ты радамыштак «Мордовское подворье» музейно-этнографий комплекс. – Яра жапым кузе эртарет? – «Пиалан кече» («Счастливый день») проектын волонтёржо улам. Кажне рушарнян начар тазалыкан йоча-влак дене вашлиймашым эртарена. Нунын вияш чонышт кумылым налеш. Кугыеҥ-шамычын ты шижмашышт ала-молан начаррак. Тидын деч посна суртышто лияш йӧратем. Ты годым кочкаш шолташ моткоч келша. – Ончыкылык корнет волгыдо лийже. – Тау!
Тачысе лаштыкын унаже – Мордовий кундем Атюрьевский район Кишалы села гыч мокша ӱдыр Лилия Байчурина. Тудо Н.П.Огарев лӱмеш Мордва лудаш…