Ик кечын вате ойла:
— Колышт, тетла тыгайым чытен ом керт. Паша кече деч вара мыйынат каналташ правам уло? Уло. А тый латик шагат кастене телевизор воктене шинчылтат да эше «го-о-л!» карет.
— Мемнан-шамыч вет кажне кечынак голым огыт чыке, — умылтарем мый.
— Сита! Тыйын варгыжметым колышт ноенам. Я мылам йӧным ыште да малаш ит мешае, я телевизоретым нал да чымалт иктаж-кушко.
— Мый кушко каемже? Пӧлемнаже изи улыт…
— Тиде мыйын пашам огыл. Теве кеч шонданыш каен шич. Но тетла йўкетым колаш огыл…
А мо, тиде сай шонымаш. Шондан ден малыме пӧлем коклаште кок омса уло. Чын, пошкудо-влак колыт. Но пошкудо вате огыл, ойырлен кайымыж дене огеш лўдыктыл.
Телевизорым унитаз ўмбаке шындем, шке ванныйыш пурен возам. Путырак сайыс. Тольык антеннын кабельжым шупшаш пырдыжыште рожым ышташ перна. А мо дене тудым шўташ? Ны ўзгарем, ны рожым ыштыме опытем уке.
Полышым йодын, тыгай услугым пуышо фирмыш кайышым. Шондан пырдыжыште рожым ышташ кўлмӧ нерген умылтарышым.
— Пожалысте, — маныт, — кеч лу рожым ыштен кертына, а теве рожым петыраш кўлеш гын, тиде паша нелырак, тидлан материал кўлеш, а рожым ышташ – шўвалме дене иктак. Эрлак специалистым колтена. Вучыза.
Чынак, вич шагат кастене специалист толын лекте. Шкетын огыл, пеленже тунемшыжым конден. Самырык рвезе ўзгарым кучен.
— Могай верыште тыланда шўташ? — йодыт.
— Чыталтыза, шергакан специалист йолташ-влак, — манам. — Молан вигак паша нерген… Рож нигушко огеш кае. Те мылам тыгай услугым пуэда гын, мый тыланда магарычым шындышаш улам, чын?
Нуно вожыльыч ала-мо. Тиде мемнан обязанностьна маныт, ўзгарыштымат ямдыленыт. Но мый уже ўстембаке пурлаш погенам да темен ямдыленам. Уке гын кузе? Чылан тыге ыштат. Специалистым кумылаҥден моштыман. Уке гын тудо туге ыштен пуа, калымщикым тарлаш перна.
Изишак торешланаш тӧчышт гынат, подыльыч. Темлыме деч кӧ отказа? Рожыш кабель сайынрак пурыжо манын, мый нунылан кокымшо чарка гыч темышым. Чылажат чаткан ышталтше манын, кумшымат шуялтышым. Шагатат пеле шинчылтна, мутланышна. Вара ойлем:
— Ынде тўҥалза веле, шўтыза. Вашке ватем паша гыч толеш.
А нуно ончыч вигак дрельым кидышкышт налыныт ыле гын, ынде нигушко огыт вашке. Тунемшыже мылам ала-могай Надя нерген каласкала, а специалист, кагаз салфеткым кочкын пытарымек, мураш тўҥале. Йўкшӧ ўшкыжын гай, трактор семынак мўгыра.
— Эй, — кычкырем, — чарне тиде куштылго семетым. Мый тыйым арийым мураш кумылаҥдышым мо?
Но, ужамат, тудо кўдыр гай: кеч пушко гыч рашкалте, ок кол. Ученикше мылам ойла:
— Шефым ит логал, тек мурен ситара, тунам пачерда гыч шкежак лектын каен кертеш. Ме эр гычак, кочде, объект еда коштына. Чыла вере я шке шолтымым, я пўрым темлат, смене мучаште йол ўмбалне пыкше шогена. Профсоюз гоч пашана лўдыкшӧ улмылан ешарен тўлаш йодаш шонена. Тендан гай клиент-влак тазалыкнам локтылыт.
Мый дотово сырышым.
— Мыяк титаканыш лектым, да? Ну, молодёжь, тугай улыда, шот деч посна лӧкен шындеда да кўлеш оккўлым ойлыштыда, а пашам огыда ыште. Услугым ыштеныт: аракалогар-шамычым колтеныт!
Теже шкеак…
— Мом — мый? Дрелетым нал да рожым шўты-я. Шефетын программыштыже кум отделениян кугу концерт палемдалтын докан.
Рвезылан ўзгаржым кучыктышым да шондан могырыш ужатышым. Коктын пыкше пырдыжыште рожым ыштен керна. Тидын годымак ванныйым изиш ышна кумыкто, вургем мушмо машинам сўмырал шуышна
— Шинче тыште, мый пӧлем гыч кабельым шуялтем, шупшылат.
Но ала рож изирак лийын,.ала тушто шўк кодын – кабель огеш пуро. Рожым парня дене эрыктынем ыле. А тиде тунемше, ия иге, рожышто ала-мо тарванылмым ужын, кабельым шўшкам шонен, парнямым пассатиж дене руалтен кученат, шупшеш…
Тендан парнядам иктаж-кунам пассатиж дене ишыктен, шупшыныт? Ой, коршта вет! Мый карем, мастер сулло артистла мура, а ученикше шупшеш… Ой!
Тудо мыйым воштырым ышта ыле чай, но ватем толын шуо. Вашке порядкым ыштыш. Ик минут гыч мастер, мурен-мурен тошкалтыш гыч пӧрдын волыш, ученикше окна гыч тӧрштыш. Тугай чулым рвезе дык. Шке нерген ом ойло.Парням пуалын да коршта. Бытовой травме. Бюллетеньым огыт пу.
Теве тыгай мемнан услуго сферына. Ме нуным уло кумылын, кинде-шинчал да арака кленча дене вашлийына, а нуно ванныйым шалатылыт да парням пуалмеш темдат. Сантехникым ўжаш перна. Ванныйым верышкыже шындыман. Адакат аракам налын ямдылыман. Уке гын кузе – тыгай йўла. Чыланат тыге ыштат.
В.Печенкин.
Воштылчык оҥгыр
Шошо. Рывыж, Пире да Маска телым кузе эртарымышт нерген каласкалат. Рывыж ден пирын коваштышт верын-верын кушкедлен, сусырген пытеныт, а Маска кўжгў да коя тугае.
Рывыж ойла:
— Телым мый чыве фермыште илен эртарышым. Кажне арнян ик чывым кочкынам. Но еҥ-влак, азырен-шамыч, кажне чывыштым шотленыт улмаш, оптышым шындышт, пыкше утлышым.
— А мый — сӧсна фермыште, — мутланымашке Пире ушна. – Кажне арнян ик сӧснам кочкым, но еҥ-влак ўмбакем пийыштым колтышт – пыкше утлышым. А тый, маска, вынемыштетак мален эртарышыч?
— Уке, мый ик кугу стройкышто телым илышым.
Пире ден Рывыж умшаштым карат.
— Тушто таджик-шамыч пашам ыштат. Кӧ нуным шотла?
***
— Оля, изиэт годым тыйын лўмедышет лийын?
— Мыйым Винни-Пух маныныт.
— Тыгай чумыраш да тичмаш улметлан?
— Уке, йолташем-влак сӧсна иге лийынытат…
***
Моско уремыште йодыштмашым эртареныт: «Москвич-влак толшо-шамыч нерген мом шонат?». 40 процент еҥ тыге вашештен: «Конэчне, тек мемнан ола толыт». Эше 40 процент вашештен: «Слухай, та нам шо, какой разнице». А 20 процент вашештен «I don’t know».
***
Вузышто экзамен. Ош ўпан ўдыр ик йодышланат вашештен огеш керт. Ярнен пытыше преподаватель ойла:
— Йӧра, кеч США-н президентшын фамилийжым каласе..
— Вашмут уке.
— Изишак полшем: тудо кум букван. Кокымшо букваже «у».
— Тыге лийын огеш керт, — ўдыр шинчажым пашкарта.
***
Пӧръеҥ шергакан отель пеленсе рестораныште мотор ўдыр дене палыме лиеш. Кас кочкыш деч вара тудым шке номерышкыже ўжын конда да йодеш:
— Умбакыже кузе кылым кучаш тўҥалына: йӧратымаш почеш але оксала?
— Айда йӧратыме кумыл дене, но, шижтарем, тиде тыланда ятырлан шергын шуэш.
***
Кок опер отделышке докладыватлаш йыҥгыртат.
— Вара кузерак тендан тушто?
— Пушташ тӧчымаш. 38 ияш пӧръеҥ, кызыт гына мушмо ночко кўварыш тошкалмыжлан ватыже тудым куд гана салма дене вуйжо гыч перен. Эҥгекыш логалшым «вашке полыш» эмлымверыш наҥгайыш.
— А те ватыжым кученда?
— Уке, эше кўвар кошкен шуын огыл.
Манеш-манеш
Кодшо курымын индешлымше ийла тўҥалтыштыже мыланна 12-14 ий ыле. Кеҥеж каныш. Эҥерыште вўд кўзенат, йўштылаш чареныт. Йокрок. Ик йолташемын мӧҥгыштыжӧ печатлыме машинке ыле. Нимом ыштыме деч ик парня дене машинкым темдыштына. Ала-кудыжлан вуйышкыжо мыскарам ышташ шонымаш толын перныш. «Вўд ташлымылан кӧра. эҥерыш теҥыз гыч пеш кугу сом-шамыч ийын толыныт. Пийым кочкыныт, йочам лўдыктеныт. Ола администраций тўткӧ лияш темла». Копировко гоч колтымо кум тыгай уверым йыштак уремысе меҥгыш да печыш сакышна. Арня гыч ола мучко манеш-манеш шарлыш. Пуйто ир кол-влак лу наре изи йочам кочкыныт, а оласе газетыште уда экологий да мутант-кол, нуным военный-влакын вертолёт гыч нурс дене лўйкалымышт нерген возышт. Мутат уке, ача-ава-влак эҥер дек лишемашат чареныт, 100 метр тораште веле канен кошташ лийын. Мемнан мыскарам ыштымына нерген ойлымынам иктат шотышкат налын огыл.
В.Иванов.
