Шланьыште - «Эр кече»
КУЛЬТУР ДА ИСКУССТВО

Шланьыште — «Эр кече»

Морко районысо Шлань ялыш пурымаште пурла велне клуб верланен. Пу оралтым 1956-1957 ийлаште чоҥымо. Туштак ончыч медпункт лийын, но тачысе кечылан ты олмышто тӱрлымӧ студий пашам ышта.

Изи годым клуб воктеч эртен кайыме годым эреак музык йоҥга, техслужащий коҥгаш олта, шошо гыч шыже марте уремыште куштырам, а телым лумым эрыкта ыле. Тӱҥалтыш школышто тунемше,  тыгак пайрем еда ял калыкат концертым ончыктеныт. Кече еда манме гаяк клубыш кином ончаш самырык-влак погыненыт. Южгунамже индийский кинон музыкшо урем мартеат шергылтын. «Эх, кушкын шуам гын, мыят ончем ыле» — семынем тунам шоненам. Икмыняр гана йоча-влаклан «Зов джунглей» передаче семын конкурсат эртаралтын.

Клуб вуйлатыше вашталтмеке, самырык-влак ӧрдыж кундемыш утларак кошташ тӱҥалмеке, клубышто тымык озаланаш тӱҥалын. Варажым оралтыжат кудалтен кодымо гаяк койын. Но, калыкыште манмыла, Юмылан тау — таче кечылан йӧршын вес сӱрет.

2015 ий мучаште ял калык погынымашым эртарен. Тушто клубым олмыктымо, тудын йыр тӱзатыме нерген каҥашен. Изижге-кугужге погынен, кӱварым вашталтеныт, пырдыжым мушкыныт, чиялтеныт, сценым ачаленыт, коҥгам оптеныт. Йӧра, кеч шкенан ялыштак коҥгам оптышо мастарна уло. Юрий Николаев йодын толшо кажне еҥлан полшаш ямде. Стройматериал да моло кӱлешан арверым налаш, клуб кӧргым сӧрастараш «Передовик» ял озанлык артель, верысе индивидуальный предприниматель, марий шӱлышан пӧръеҥ Анатолий Оразаев, тыгак икмыняр кевытым кучышо Лариса ден Василий Григорьевмыт полшеныт, оксамат ойыреныт. Ял калык дечат погымо окса шагал огыл сомылым ворандарен колташ полшен. Поснак йӱдвел кундемыш коштшо-влакын ойырымо шийвундышт кугу шӱкалтыш лийын. Чылажымат кӱчык жапыште ыштен шуктымеке, ял калык У ийым клубышто вашлийын. Варажым Шорыкйол, Ӱярня пайрем-влакат оҥайын эртеныт.

Тиддеч вара кас еда клубыш самырык-влакат, илалше-шамычат толыныт. Икте-весе дене тӱрлӧ нерген мутланеныт, муреныт, куштеныт. Ансамбльымат чумыраш келшеныт. Тудлан «Эр кече» лӱмым пуэныт.

— Мемнан ялна Татарстан Республик воктене верланен. Марий ялла кокла гыч тыште эр кечым эн ончычак ме ужына, — палемдышт ансамбльын участникше-влак.

Коллективыште утларакшым сулен налме канышыш лекше-влак улыт. Самырык-шамычат уло кумылын ушненыт. Шкенан вел мурен-куштымашым ямдылен шуктымеке, концертым эртараш кутырен келшеныт. Тидлан кӧра сценылык вургемым ямдылаш тӱҥалыныт. Тӱрлымӧ студийын пашаеҥже-влак тошто марий, Пошкырт вел, курыкмарий вургемым ямдылен пуымеке, кажныже шке оксам тӱлен налын.

Тиддеч вара «Эр кече» ансамбль концерт дене Параньга районысо Ермучаш, Элпанур, Памашъял, Олор, тыгак Татарстан кундемысе Шорамучаш ялыш  миен коштын. Марий тӱвыра рӱдерын эртарыме «Кугече лӱҥгалтыш» конкурсыш ушнен да гран-прим сеҥен налын. Март тӱҥалтыште Йошкар-Олаште Морко землячествын ӱжмыж почеш ты коллектив М.Шкетан лӱмеш Марий кугыжаныш драме театрын фойештыже мурен-куштымашым ончыктен. Йошкар-Олаште Морко кундемыште шочын-кушшо-влак шукын илат, сандене ты коллективымат моткоч шокшын вашлийыныт.

22 мартыште ял калыклан кугу событий лийын — верысе культур пӧртым торжественно почыныт. Тушко ялысе калык деч посна Морко районысо культур отдел вуйлатыше Юлия Яковлева, рӱдӧ клуб системе вуйлатыше Владимир Дмитриев, посёлкысо культур да каныш рӱдер вуйлатыше Юрий Осипов да молат толыныт. 

Пайрем жапыште клубышто 1961 ий гыч таче марте пашам ыштыше, эртаралтше мероприятий-влакым шарналтеныт. Концерт программе кажне еҥын кумылжым нӧлтен.

— Калыкын рӱж погынен, клубым олмыктымыжо моткоч сай. Тидым молыланат сай пример семын палемдыман. Клуб кӧргӧ  волгыдо, сайын сӧрастарыме, ончыкыжым тӱжвал могыр гычат саемдыман, — палемдыш Морко рӱдӧ клуб системе вуйлатыше Владимир Дмитриев.- Клубым вуйлаташ Шланьыштак шочын-кушшо самырык еҥ Дмитрий Терентьевлан ӱшаныме. Пел ставке дене аккомпаниаторлан Унчо гыч Юрий Ивановым ӱжынна. А художественный вуйлатышылан кызытеш кӧм шогалташ огына пале. Сандене ончыкыжым Димам тунемаш колташ шонена.  Кызыт самырык-влак пешыжак ялыш огыт пӧртыл, поснак культур аланыш. Сандене ончыкыжым специалист-влакым яллашке кумылаҥдаш манын, тӱрлӧ йӧным кычалына.

Палемдыман, Морко рӱдӧ клуб системыште кызыт 26 филиал шотлалтеш. Тушто чылаже 120 наре еҥ пашам ышта.

 

Алевтина Байкова.

Опубликовать в Одноклассники